Thơ vua Minh Mệnh . 明命皇帝. Theo Văn đàn thi Việt

 

Minh Mệnh hoàng đế 明命皇帝 

 

   Vua Minh Mệnh 明命 (1791-1840) tức Nguyễn Thánh Tổ 阮聖祖, là vị hoàng đế thứ 2 của triều Nguyễn, trị vì từ năm 1820 đến năm 1840 khi ông qua đời. Ông được xem là một ông vua năng động và quyết đoán, đã đề xuất hàng loạt cải cách từ nội trị đến ngoại giao. Ông cho lập thêm Nội các và Cơ mật viện ở kinh đô Huế, bãi bỏ chức tổng trấn Bắc thành và Gia Định thành, đổi trấn thành tỉnh, củng cố chế độ lưu quan ở miền núi. Dưới thời ông, quân đội nhà Nguyễn được tổ chức lại, chia thành bộ binh, thuỷ binh, tượng binh, kị binh và pháo thủ binh. Minh Mệnh còn cử quan ra chỉ đạo khai hoang ở ven biển Bắc Kỳ và Nam Kỳ.

Là người tinh thông Nho học và sùng đạo Khổng Mạnh, Minh Mệnh rất quan tâm đến việc học tập và củng cố thi cử, năm 1822 ông mở lại các kỳ thi hội, thi đình ở kinh đô để tuyển chọn nhân tài.… 

Đăng Điều Ngự tháp 登調御塔 • Lên tháp Điều Ngự 調  





調


 

Đăng Điu Ng tháp

Nguy nga bảo tháp cứ sơn điên,
Thập cấp nhi đăng khởi quyện yên.
Tứ diện hà quan lâm đại địa,
Tam tằng xao súc lập trung thiên.
Vĩnh lưu Điều Ngự thiên thu tại,
Thường chuyển pháp luân vạn cổ truyền.
Nội điển vị am thông diệu đế,
Thiện tâm sung khoách ngộ chân thuyên.

Bài thơ được khắc trên văn bia chùa Thánh Duyên toạ lạc trên núi Thuý Vân, gần cửa biển Tư Hiền cách thành phố Huế khoảng 40km về phía nam. Chùa do vua Minh Mạng (1820-1840) vẽ kiểu xây dựng, khánh thành vào mùa xuân năm Đinh Dậu (1837).

Bn dch ca (Không rõ)

 

Vòi vọi đầu non tháp báu phơi,
Trèo lên mười bậc khoẻ như chơi.
Bốn bề trông rộng mênh mông đất,
Ba bậc vươn cao bát ngát trời.
Điều Ngự nghìn năm còn đứng mãi,
Pháp luân muôn thủa vẫn quay vời.
Xem kinh diệu đế dù chưa tỏ,
Lòng thiện tràn dâng đã rõ mười.

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.

 

Linh Nham động 靈巖洞 • Động Linh Nham

  




 

Linh Nham đng

Mịch thắng tầm u bộ bộ đăng,
Tu du dĩ chí Linh Nham động.
Nhất chu cổ thụ tế kỳ tiền,
Tự tác vân phi cách trần chúng.

Bn dch ca Nguyn Công Thun

 

Dạo tìm thắng cảnh nơi u tịch
Chốc lát Linh Nham đã đến gần
Một cây cổ thụ che đằng trước
Như cánh cửa mây chắn bụi trần

 

 

Bn dch ca Trương Vit Linh

 

Thắng cảnh thâm u bước bước tìm
Chốc đâu đã tới động Linh Nham
Một cây cổ thụ che ngay trước
Như cánh cửa mây chắn bụi trần

 

Thuý Hoa sơn hành cung tức cảnh lục vận 翠花山行宮即景六韻 • Bài thơ sáu vần vịnh hành cung núi Thuý Hoa

  












 

Thuý Hoa sơn hành cung tc cnh lc vn

Tường hậu ỷ sơn lộc,
Song tiền lâm thuỷ biên.
Thái đầu thôn bắc hải,
Đôi đính kình nam thiên.
Túng mục hà quan thậm,
Ngu tâm khôi khoách nhiên.
Thanh phong tài sạ chí,
Thự khí dĩ tiềm quyên.
Nhai thụ như vân ấm,
Lâm hoa đắc vũ tiên.
Chung thanh bán dạ hưởng,
Ngọ nhật phạn âm tuyên.

Bn dch ca (Không rõ)

 

Vách sau sườn núi dựng,
Cửa trước bến đầm khơi.
Non Thái bắc ra biển,
Hòn Đôi nam chống trời.
Mắt trông xa bát ngát,
Lòng nhẹ thoáng thảnh thơi.
Gió mát vừa đưa lại,
Nắng mai đã sáng ngời.
Cây sườn mây phủ rợp,
Hoa núi móc nhuần tươi.
Kinh ngọ ngân nga trỗi,
Chuông khuya văng vẳng rơi…

                                                                                   Lộ tòng kim dạ bạch,
                                                                 Nguyệt thị cố hương minh.

 

Vịnh hoàng mai hoa 

詠黃梅花 • Vịnh hoa mai vàng

   

滿


姿

 

Vnh hoàng mai hoa

Xán lạn kim ba xuyết mãn chi,
Đàn tâm tiên hỉ báo xuân hi.
Thanh hương ký thắng ngọc anh diễm,
Hồng đế hoàn trình xước ước ti (tư).

 

Dch nghĩa

Xán lạn bông hoa vàng điểm khắp nhành cây,
Nhị hoa cười trước tiên, báo mùa xuân tốt lành đã về.
Hương thơm thanh khiết toả ngát, đẹp diễm lệ như tinh hoa hạt ngọc,
Núm hoa màu hồng về trình rằng vẻ đẹp mềm mại duyên dáng.

 

Bn dch ca Phanxipăng

 

Xán lán hoa vàng khắp nhánh cành,
Nhị hoa cười báo trước xuân lành.
Toả hương thanh khiết, ngời như ngọc,
Núm hồng duyên dáng rất đan thanh.

                                         Văn đàn thi Việt