Đến với bai thơ NHỊP cầu Nghĩa cũ của Tư Đức

   NHỊP CẦU NGHĨA CŨ  

Thấm thoắt thời gian bạc mái đầu

Chim trời mất tổ biết về đâu?

Bao ngày tất tưởi dòng sông cạn

Mấy thuở thăng trầm  đáy biển sâu

Bảng lảng chân mây lòng tưởng nhớ

Liêu xiêu góc phố dạ âu sầu

Sông thương nước xiết bờ xa cách

Nghĩa cũ sang ngang bắc nhịp cầu.

                                      Tứ Đức

Bài thơ “Nhịp Cầu Nghĩa Cũ” của tác giả Tứ Đức là một khúc ngâm trầm buồn, gợi lên những xúc cảm về sự chia ly, hoài niệm và nỗi đau khi những tình nghĩa xưa cũ dần phai mờ theo dòng chảy thời gian.

Mở đầu bài thơ, tác giả dùng hình ảnh “Thấm thoắt thời gian bạc mái đầu”, gợi lên sự chảy trôi vô tình của thời gian. Mái đầu bạc tượng trưng cho sự già nua, chất chứa những hoài niệm và tiếc nuối. Câu thơ tiếp theo “Chim trời mất tổ biết về đâu?” càng tô đậm nỗi bơ vơ, lạc lõng, như một kiếp người mất đi chốn quay về, không còn điểm tựa của những nghĩa tình xưa.

Hai câu thực “Bao ngày tất tưởi dòng sông cạn / Mấy thuở thăng trầm đáy biển sâu” sử dụng những hình ảnh thiên nhiên để gợi lên sự biến thiên, thay đổi không ngừng của cuộc đời. Dòng sông cạn khô, biển sâu thăm thẳm—đó là những biểu tượng của sự đổi thay, mất mát trong tình cảm, khiến con người không khỏi xót xa khi nhìn lại quá khứ.

Đến hai câu luận “Bảng lảng chân mây lòng tưởng nhớ / Liêu xiêu góc phố dạ âu sầu”, không gian được mở rộng hơn với hình ảnh chân mây bảng lảng—như một áng khói mờ trong tâm tưởng, ẩn chứa những ký ức xa xăm. Bước chân liêu xiêu trên góc phố không chỉ thể hiện nỗi buồn mà còn diễn tả sự đơn côi, lẻ loi của nhân vật trữ tình khi ngoái lại một thời đã qua.

Hai câu kết “Sông thương nước xiết bờ xa cách / Nghĩa cũ sang ngang bắc nhịp cầu” là điểm nhấn của bài thơ. Dòng sông thương chảy xiết làm đôi bờ cách trở, như một ẩn dụ về những cuộc tình, những mối nhân duyên đã lỡ dở. Nhưng trong nỗi buồn ấy, hình ảnh “Nghĩa cũ sang ngang bắc nhịp cầu” lại mở ra một tia hy vọng, một sự hàn gắn, như một cách để nối lại những tình cảm xưa dù cho bao năm tháng đã qua đi.

Bài thơ mang âm hưởng buồn man mác nhưng không hoàn toàn bi lụy. Nó gợi lên những triết lý sâu sắc về thời gian, về tình cảm con người, và về sự mong manh của duyên phận. Giọng thơ nhẹ nhàng, súc tích nhưng giàu hình ảnh, giúp người đọc cảm nhận được nỗi niềm và sự trăn trở của tác giả.

Kết luận: “Nhịp Cầu Nghĩa Cũ” là một bài thơ hay, giàu tính triết lý nhân sinh. Nó không chỉ là một lời hoài niệm mà còn là một lời nhắc nhở về giá trị của tình nghĩa xưa, dù xa cách nhưng vẫn có thể nối lại bằng chính tấm lòng chân thành.

                                                                            4.0