Đến với bài thơ “Một ngày thương nhớ” của Tứ Đức

 

MỘT NGÀY THƯƠNG NHỚ

 Hẹn bến tìm nhau bước ngắn dài

Đường trường bóng lẻ nhớ thương ai!

Chiều về nắng trải se hoa thắm                                             

Gió đợi mây nồng héo trúc mai

Khắc khoải trông chờ âu chỉ một

Bồn chồn ngóng đợi chắc không hai

Nhìn em bóng ngả bên khung cửa

Ngỡ tưởng hương sen đã thắm đài.

                                        Tứ Đức

 

Bài thơ Một ngày thương nhớ của tác giả Tứ Đức là bản tình ca dịu nhẹ, chan chứa hoài niệm và nỗi nhớ khôn nguôi về một cuộc hẹn yêu thương. Với thể thơ Đường luật thất ngôn bát cú, tác phẩm thấm đẫm cảm xúc ngóng trông và thổn thức, được gói ghém trong ngôn từ tinh tế, hình ảnh gợi cảm và nhạc điệu êm đềm.

Hai câu đề mở đầu bằng một không gian chia ly:

Hẹn bến tìm nhau bước ngắn dài
Đường trường bóng lẻ nhớ thương ai!

Không gian “bến” – biểu tượng của nơi hò hẹn, gắn với chia tay hay mong gặp – làm nổi bật hành trình tìm kiếm người thương trong nỗi đơn côi. “Bóng lẻ” và “bước ngắn dài” vừa thể hiện nhịp điệu tâm trạng bồn chồn, vừa gợi hình ảnh một cuộc đi không đồng hành – một mình trong nỗi nhớ.

Hai câu thực là bức tranh thiên nhiên nhuốm màu tâm trạng:

Chiều về nắng trải se hoa thắm
Gió đợi mây nồng héo trúc mai

“Chiều về” và “nắng trải” gợi nên không gian mềm mại, nhưng cũng man mác buồn. Những hình ảnh như gió đợi mây, hoa thắm, trúc mai không chỉ miêu tả thiên nhiên, mà còn ẩn dụ cho lòng người: người đang đợi, người vắng bóng, sự tàn phai của xúc cảm yêu thương đang héo dần theo thời gian.

Hai câu luận bộc lộ cảm xúc chân thành, day dứt:

Khắc khoải trông chờ âu chỉ một
Bồn chồn ngóng đợi chắc không hai

Tác giả khẳng định sự thủy chung son sắt bằng cấu trúc nhấn mạnh: “chỉ một”, “không hai”. Những từ như khắc khoải, bồn chồn, trông chờ diễn tả rõ tâm thế thấp thỏm, không yên của một trái tim yêu đang tha thiết mong đợi.

Hai câu kết mang tính khép vòng cảm xúc và mở ra chiều sâu của sự tưởng nhớ:

Nhìn em bóng ngả bên khung cửa
Ngỡ tưởng hương sen đã thắm đài.

Hình ảnh bóng em bên khung cửa là một khoảnh khắc nên thơ, như ảo ảnh giữa thực và mộng. Câu thơ kết “ngỡ tưởng hương sen đã thắm đài” như một cái kết mộng mị, gợi liên tưởng đến sự tinh khiết, thanh cao của tình yêu – nhưng chỉ là thoáng qua, mong manh như hương sen.

Tổng kết: Một ngày thương nhớ là một bài thơ sâu lắng, chứa đựng cả nỗi cô đơn, sự thủy chung lặng lẽ và niềm thương nhớ dạt dào. Cấu tứ chặt chẽ, ngôn ngữ hàm súc, và hình ảnh ẩn dụ tinh tế đã tạo nên một thi phẩm vừa đẹp vừa buồn, đánh động cảm xúc người đọc.                      TDĐV